In het kort

• Als je COPD hebt, adem je minder lucht in en uit. Bij inspanning raak je snel kortademig
• COPD is niet te genezen. Door te stoppen met roken en voldoende te bewegen, kun je wel zorgen dat de ziekte niet of minder snel erger wordt
• Door COPD kun je in een negatieve spiraal terechtkomen. Van bewegen word je kortademig. Dat is niet prettig, dus ga je inspanning vermijden. Daardoor nemen de klachten toe
• Oefentherapie kan helpen om deze negatieve spiraal te doorbreken
• Oefentherapie bij COPD wordt in veel gevallen vergoed uit de basisverzekering.

De oefentherapeut wil eerst meer weten over jou en je klachten. Hoe actief ben je in het dagelijks leven, hoe is het gesteld met je algehele conditie en je spierkracht en wat is jouw manier van ademhalen en hoesten? Om hier achter te komen, doet de oefentherapeut een lichamelijk onderzoek en stelt je een aantal vragen. Vaak wordt bij dit onderzoek ook gebruikgemaakt van een conditietest, een stappenteller en/of een vragenlijst om te kijken hoeveel last je van je ziekte hebt. Na het onderzoek maak je samen een behandelplan. Voor de behandeling begint, kan het zijn dat je een fietstest bij een longarts moet doen om te kijken hoe je veilig en effectief kunt trainen.

De oefentherapiebehandeling kan bestaan uit

• het trainen van de conditie en spierkracht;
• oefeningen die helpen om in het dagelijks leven actiever te worden, en/of;
• oefeningen om beter te kunnen ademhalen.

De oefentherapeut leert je om tijdens én na de therapie actiever te zijn en te blijven. Als de behandeling klaar is, bekijk je twee of drie keer per jaar (of na een longaanval) samen met de oefentherapeut hoe het gaat. Als het nodig is, wordt de behandeling tijdelijk hervat. De therapie wordt alleen blijvend voortgezet als het je echt niet lukt om zelfstandig actief genoeg te zijn. Dit noemen we een onderhoudsbehandeling.

Wat kun je zelf doen?
COPD wordt erger van roken. Als je nog rookt, is het dus van (levens)belang om te stoppen. Daarnaast is het essentieel om in beweging te blijven. Dit is gemakkelijker gezegd dan gedaan als je het benauwd hebt. Toch is het heel belangrijk: door dagelijks te bewegen, verergert de ziekte minder snel. Wat kan helpen, is meedoen aan een beweeggroep voor longpatiënten om samen te bewegen zoals zwemmen, wandelvoetbal of de nationale COPD challenge. Worden je klachten plotseling erger? Dan heb je misschien een longaanval. Neem dan zo snel mogelijk contact op met je huisarts zodat je medicatie goed ingesteld wordt.

COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease) is een chronische longziekte. Chronisch betekent dat het niet meer over gaat. In Nederland hebben ruim 600.000 mensen COPD. COPD komt vaak voor bij mensen die roken. Door COPD kun je het benauwd krijgen en moet je soms hoesten en slijm opgeven. De ziekte tast vooral de longen aan, maar heeft ook invloed op de rest van het lichaam. Meer informatie over COPD vind je op de websites van het Longfonds en Thuisarts.nl

De klachten van COPD
Mensen met COPD kunnen last hebben van:

• benauwdheid en kortademigheid;
• hoesten en ophoesten van slijm;
• vermoeidheid;
• verslechtering van de conditie en spierkracht;
• een veranderde gemoedstoestand, zoals depressieve gevoelens;
• gewichtsverandering.

Als je COPD hebt kunnen je klachten plotseling erger worden. Dit noemen we een longaanval. Soms moet je dan naar het ziekenhuis. Mensen met COPD hebben een grotere kans op andere ziekten zoals hart- en vaatziekten.

De behandeling van COPD
COPD is niet te genezen. Ondanks medicatie (inhalator) houden veel mensen last van de ziekte. Doordat ze minder lucht in- en uitademen, raken ze bij inspanning snel benauwd en kortademig. Dit is erg onprettig en kan ook beangstigend zijn. Daardoor gaan ze minder goed ademen waardoor ze het nóg benauwder krijgen. Soms gaan mensen dan inspanning vermijden. Ze komen dan in een negatieve spiraal: ze zijn minder actief, waardoor hun conditie en spierkracht afnemen, waardoor ze de klachten verergeren, waardoor ze bij inspanning nóg sneller kortademig en vermoeid raken. Het doel van oefentherapie is om deze negatieve spiraal te doorbreken. Want spieren die getraind worden, hebben minder zuurstof nodig. Hierdoor vermindert de benauwdheid.

Oefentherapie bij COPD wordt in veel gevallen vergoed uit de basisverzekering. Je hebt hiervoor een verwijzing nodig van je huisarts of longarts. Ook zijn er maxima voor het aantal behandelingen die worden vergoed en is je eigen risico van toepassing. Als je twijfelt, kun bij de oefentherapeut terecht voor advies.